Eigen koers
Zijn leeftijdgenootjes wilden piloot worden of brandweerman, een enkeling misschien zelfs wel astronaut. Zo niet Nico Wissing. Die droomde van een wereld vol bloemen en planten, van vogeltjes en insecten, waarin ontbossing, plastic soep of aardeopwarming niet voorkwamen. Toch wist hij intuïtief dat de aarde liefde en vooral goede zorg verdient. Aan deze overtuiging is in vijf decennia niets veranderd. Sterker nog, het is hem nog nooit zo duidelijk geworden dat we hard op weg zijn de aarde leeg te roven en uit te putten. Was hij jarenlang een roepende in de woestijn waar het ging om inrichting, verduurzaming en onderhoud van de buitenruimte, tegenwoordig wordt hij gelabeld als groene visionair en wordt zijn werk in binnen- en buitenland hooglijk gewaardeerd.
Beweging
Zoals de drie prijzen die hij in 2017 op de grootste bloemenshow ter wereld in Philadelphia in ontvangst mocht nemen. Of de kampioenstitel voor World’s Best Designer in 2010 op de Gardening World Cup in het Japanse Nagasaki. Alle loftuitingen hebben hem niet blasé gemaakt. “Nee, ik ben een nuchtere Achterhoeker. Blij was ik er wel mee. Juist omdat het om Amerika gaat. Daar een prijs winnen in de categorie duurzaamheid is bijzonder. De tuinen in Amerika zijn voornamelijk gebaseerd op esthetiek. Een mooie vormgeving is voor hen belangrijker dan een tuin die langer meegaat. Ik heb vaker meegedaan, me niet aangepast aan hun verwachtingspatroon, maar eigenwijs mijn ding voortgezet. Normaliter is mijn benadering voor Amerikanen drie stappen te ver, nu is men er kennelijk aan toe en lijkt het tij te gaan keren. Voor zover je iets positiefs over Trump kunt melden, is er een onderstroom opgestaan die tegen zijn plannen in het geweer komt. Het besef dat er werkelijk iets moet gebeuren komt mondiaal op gang.”
Waar komt uw drive vandaan?
“Mijn ouders waren zelfvoorzienend en gingen respectvol en zorgvuldig met hun spullen om. Duurzaamheid werd mij voorgeleefd en zit diep in mijn DNA verankerd. Tientallen jaren geleden hebben we de noodzaak om zuinig te leven en zorgzaam met ons grootste kapitaal, de aarde, om te gaan, overboord gekieperd. Het gevolg van onze ongebreidelde consumptiedrift is straks een leeggeroofde en uitgemergelde planeet. Nu al zijn er plekken in de wereld die kaal, levenloos en bijkans onleefbaar zijn. Het kost ongelooflijk veel inspanning, tijd en geld om, als het al lukt, dat proces te kantelen. Vind je dat ik overdrijf? Kijk eens naar je autoruit. Die is brandschoon ondanks 30 minuten snelweg en boerenlandwegen. Eerder waren koplampen en ruit vol van de vliegjes en andere insecten die zich te pletter hadden gevlogen. Waar zijn ze nu? Juist, verdwenen! Straks keert de wal het schip. De eerste verschijnselen als extreme weersomstandigheden, grootschalige ontbossing waardoor dieren uitsterven en het risico op overstromingen toeneemt, zijn al zichtbaar. Als gevolg daarvan raken mensen op drift met alle consequenties van dien. Allemaal uitwassen van onze omgang met de aarde. Alles heeft met attitude te maken. Die is meer op het individu gericht dan ooit. De ‘ik heb maling aan de wereld’ houding doet helaas nog te vaak opgang.”
U was jaren een roepende in de woestijn. Wat doet dat met een mens?
“Wegzakken in pessimisme was geen optie, zelf de hand aan de ploeg slaan paste me beter. Het resulteerde in NLGreenlabel dat ik samen met Lodewijk Hoekstra, inderdaad van de tv, elf jaar geleden heb opgericht. Een gezonde en duurzame leefomgeving ontwikkelen waarin mens en natuur in balans zijn is de uitdaging die NLGreenlabel zichzelf heeft opgelegd. Met eerlijke materialen, niet toxisch voor onszelf en onze leefomgeving, als uitgangspunt. Zelf heb ik mij daar altijd zo goed mogelijk aan gehouden. Om te voorkomen dat tuin- en landschapsarchitecten, ontwerpers, hoveniers en consumenten internet moeten afstruinen naar de juiste adressen voor duurzame materialen, planten, bloemen, stenen etc., hebben we samen met Haskoning de hele sector gescreend en kaders geschreven. Daar is het duurzaamheidslabel uit ontstaan. Alle informatie is gebundeld en beschikbaar voor iedereen die voor duurzaam kiest.”
Is het niveau dat u nastreeft wel haalbaar voor de gemiddelde Nederlander?
“Ik ben me ervan bewust dat er een belangrijke taak voor hoveniers / tuinarchitecten / tuincentra is weggelegd. Zij kunnen duurzamer ontwerpen en betere verantwoorde materialen kiezen die het milieu minder belasten en dat aan hun opdrachtgevers voorleggen. Even gechargeerd, bij elk nieuw geplant boompje komen 1 of 2 steunpalen. Waar komen die vandaan? Juist, daar zijn weer andere bomen voor omgehakt. Er zijn alternatieven, bied die aan. Alleen met voordoen, laten zien en ervaren trek je mensen over de streep. Mensen willen overtuigen lukt niet, dat werkt eerder averechts.”
Hoe kijkt u naar de rol van de overheid?
“Over het algemeen ben ik daar tevreden over. Natuurlijk kunnen dingen altijd sneller en is stroperigheid soms de norm; er spelen uiteenlopende belangen, daar ben ik me van bewust. Inmiddels staan er drie greendeals op de rol, waarbij de betrokken overheden heel enthousiast hun deuren hebben geopend. In totaal 1000 hectare stedelijk groen hebben we als NLGreenlabel geadopteerd. Ambitieus? Zeker, maar ook een prachtige uitdaging om verstedelijkte gebieden te ‘vergroenen’ om door middel van het NLgreenlabel het gebiedslabel te toetsen op ontwerp, sociale cohesie, biodiversiteit, klimaatbestendigheid, materiaalkeuzes, energiegebruik, berging en beheer. Die toekomstige levende tuinen zorgen voor meer biodiversiteit, voorzien in goede afwatering bij hoosbuien en leveren koelte bij extreme hitte. Het komt de gezondheid van de bewoners ten goede en draagt bij aan meer saamhorigheid. We kunnen dat niet allemaal zelf behappen, daar zijn ambassadeurs voor nodig. Op dit moment ontbreekt de schakel tussen leefomgeving en initiatiefnemers zoals wij. Om die leemte op te vullen, hebben we samen met Van Hall Larenstein de korte en intensieve HBO-opleiding ‘Ambassadeur leefbare stad’ ontwikkeld. Inmiddels voor de vierde keer gaat die cursus van start”.
Nog meer mooie ontwikkelingen?
De opbloeiende aandacht voor biomimicry is er zo eentje. Biomimicry, een samentrekking van twee Griekse woorden, bio=leven en mimesis=imiteren, was een welhaast vergeten wetenschap. De technologische vooruitgang blaast haar nieuw leven in. Het kernidee van biomimicry is dat talloze organismen al hebben ‘uitgevonden’ wat werkt, past, duurzaam is en overleeft op deze planeet. Deze organismen zijn volleerde natuurkundigen, scheikundigen, ingenieurs en ontwerpers en geniaal waar het gaat om het ontwerpen van producten, processen en systemen. Dichtbij-huis-voorbeelden zijn de zeskantige bijenraat, de termietenheuvel, de ragfijne draad van een spinnenweb, maar ook de geoliede mierensamenleving. Het kan ons veel leren, gelukkig is dat herontdekt.”
Zondagskind
Door vakbroeders en voorlopers wordt u gelabeld als groene visionair. Hoe voelt dat? Nico Wissing: “Waardering voelt altijd fijn. Al moest ik jarenlang tegen de stroom inroeien, ik heb mij altijd een zondagskind gevoeld; vanaf mijn jongste jeugd wist ik wat ik wilde. Als ik die jonge mensen om me heen zie, worstelend met de vraag welke opleiding, welk beroep, dan vind ik dat sneu. Het geeft stress en onrust en gaat ten koste van waar ze echt goed in zijn. Mensen, kansen en gebeurtenissen kleuren je leven, ieder mens heeft op welke manier dan ook talent, voeg er een beetje lef bij en je vaart je eigen koers. Wat de grootste gemene deler zegt, is niet zo belangrijk, wel het vertrouwen in jezelf.”
